Społeczna odpowiedzialność biznesu, czyli CSR w branży budowlanej

Budownictwo ma silny wpływ na środowisko i lokalną społeczność – to temat szczególnie często poruszany w kontekście zmian klimatycznych. Dlatego marki z tego sektora wspierają i edukują lokalne społeczności oraz realizują projekty mające pozytywny wpływ na otoczenie. Skoro każda branża realizuje CSR na swój sposób, jakie działania podejmuje budownictwo? Kim są pionierzy CSR branży budowlanej w Polsce? W końcu: jak zacząć wdrażać działania odpowiedzialności społecznej? 

Czym jest społeczna odpowiedzialność biznesu? 

Ogólną definicją CSR (Corporate Social Responsibility) jest uwzględnienie w strategii przedsiębiorstwa interesów społecznych, aspektów środowiskowych, czy relacji z różnymi grupami interesariuszy – w szczególności z pracownikami. W 2011 roku Komisja Europejska rozszerzyła tę definicję, mówiąc, że firmy powinny posiadać model biznesowy, który łączy kwestie społeczne, środowiskowe, prawa człowieka, etykę oraz podstawową strategię marki w sposób, który maksymalizuje wspólną wartość dla interesariuszy, a jednocześnie minimalizuje ryzyko negatywnych skutków dla społeczeństwa.

Na czym skupiają się działania społecznej odpowiedzialności w branży budowlanej?

Dla branży budowlanej CSR jest szczególnie ważnym aspektem – planowane i budowane przez nią inwestycje przez dziesiątki lat będą towarzyszyły i oddziaływały na codzienne życie ludzi. Odpowiedzialność społeczna pomaga budować szersze zaufanie do firmy ze strony interesariuszy i społeczeństwa, gdyż kładzie nacisk na cały cykl życia budowli. Marki budowlane – od branży deweloperskiej, przez wykonawców inwestycji, aż po twórców materiałów budowlanych – skupiają się na jednym lub kilku z poniższych działań:

• uczciwe praktyki rynkowe
• ochrona środowiska naturalnego 
• działania na rzecz lokalnej społeczności
• miejsca pracy dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych
• równość płciowa
• ograniczenie zanieczyszczeń przedsiębiorstwa
• mniejsze zużycie energii nieodnawialnej 
• konsultacje lokalnej społeczności dot. decyzji inwestycyjnych.
• inwestycja w infrastrukturę
• transfer nowoczesnych technologii
• edukacja

Ze względu na profil działalności i wpływ na otoczenie i społeczność, kluczowymi czynnikami w strategii CSR branży budowlanej jest ekologia oraz wpływ na środowisko naturalne, a także budowanie świadomości społecznej, czy wspieranie historii i dziedzictwa krajowego lub lokalnego.

Zielone budownictwo

Wymaga od firm, żeby były bardziej świadome ekologicznie i dążyły do zminimalizowania wpływu branży na środowisko. Zgodnie z tymi założeniami powinny ograniczać używanie energii nieodnawialnej. Działania te, zwłaszcza w obliczu zmian pokoleniowych, obecnych informacjach o zmianach klimatycznych stają się oczywistym elementem strategii sektora budowlanego.

W budownictwie coraz powszechniejsze jest stosowanie kolektorów słonecznych, paneli fotowoltaicznych, zagospodarowanie przestrzeni dachów budynków na ogrody, dobieranie kwiatów i roślin wokół inwestycji budowanych tak, by przyciągały owady i ptaki, a nawet inwestowanie w pasieki.

Innym przykładem “zielonego budownictwa” jest stosowanie wentylacji z rekuperacją, czy system odzysku deszczówki, które pozwalają oszczędzić zużycie energii, a także są przyjazne dla środowiska.

“Zielona” społeczna odpowiedzialność biznesu nie tylko dotyczy działań zewnętrznych firm. Ważne są działania wewnętrzne na każdym etapie funkcjonowania przedsiębiorstwa. Dystrybutory z wodą zamiast tej w butelkach, kubki wielokrotnego użytku oraz pojemniki do segregacji śmieci to podstawa, biura wpisującego się w strategię CSR. 

Rozwój technologii i innowacje

Kolejnym przykładem odpowiedzialności społecznej branży budowlanej jest wykorzystanie wiedzy, innowacji i nowych technologii i wkład w ich rozwój. 

Wiele organizacji tworzy nowe materiały i sposoby budowania, które mogą pomóc w rozwiązaniu problemów społecznych i klimatycznych. Działanie ma wyjątkowo duży zysk dla społeczeństwa, jeśli rozwiązanie te są przystępnie cenowo i łatwe do wdrożenia dla ludzi lub jeśli ich twórcy udzielają licencji na wykorzystanie technologii dla dobra wspólnego. 

W trakcie tworzenia innowacji i projektów CSRowych branża budowlana współpracuje ze szkołami wyższymi, laboratoriami badawczymi, z którymi łączą wiedzę i nowe punkty widzenia na rzecz rozwoju nauki i technologii.

Wspieranie historii i dziedzictwa regionalnego 

Są miejsca i obiekty, które zapadają w pamięć ze względu na swoją historię, wyjątkowość architektoniczną czy postaci z nimi związane. 

Ze względu na specyfikę branży firmy budowlane współpracują z konserwatorami i wspierają regionalne zabytki narodowe. W ramach strategii odpowiedzialności społecznej dostarczają materiały potrzebne do ich remontów lub zapewniają wsparcie finansowe. Takie inwestycje w infrastrukturę lokalną, czy regionalną wchodzą w zakres działań CSRowych. Opierają się na przedstawieniu wartości produktów w szerszym kontekście i pokazaniu pozytywnego wpływu budownictwa.

Liderzy działań CSR polskiej branży budowlanej 

1. Budimex – równość, różnorodność, odnawialne źródła energii

Jest liderem działań odpowiedzialności społecznej na polskim rynku generalnych wykonawców. Cele działań, zapisane w długoterminowej strategii, uwzględniają kilka różnych kategorii: od dbania o środowisko naturalne po edukację. 

1. Realnym przykładem jest organizowany przez firmę Tydzień Różnorodności, w trakcie którego były poruszane tematy: równości płci, różnorodność pokoleniowa różnorodność międzykulturowa i międzynarodowa, niepełnosprawność oraz nieświadome uprzedzenia. 
2. Budimex prowadzi też program społeczny „Strefa Rodzica”, którego głównym celem jest stworzenie rodzicom chorych dzieci komfortowych warunków do przebywania ze swoimi pociechami w szpitalu. W ramach projektu na oddziałach dziecięcych wydzielane są specjalne strefy dla rodziców. „Strefa Rodzica” to również zaangażowanie pracowników firmy Budimex, którzy w ramach wolontariatu włączają się w urządzanie wyremontowanych pomieszczeń – pomagają w montażu i ustawianiu mebli, wykonują drobne prace wykończeniowe.
   
   
3. Firma pozyskuje energię ze źródeł odnawialnych już od 2016 r. Park maszynowy korzysta obecnie z kolektorów słonecznych służących do ogrzewania wody użytkowej, latarni solarnych, paneli PV o mocy 40 kW, samochodowych ładowarek elektrycznych oraz turbin wiatrowych na dachu budynku. W 2021 r. zainstalowano prototyp solarnego zasilania placu budowy, a pomieszczenia w biurze i na budowach są ogrzewane podczerwienią (technologia Infrared).
4. Budimex Startup Challenge to inicjatywa wspierająca młode firmy, a jednocześnie pierwsza edycja konkursu dla przedsiębiorców i spółek technologicznych oferujących produkty, usługi i rozwiązania z zakresu innowacji w obszarze energetyki, odnawialnych źródeł energii czy ekologicznych technologii dla budownictwa. 
   
   

2. Cemex – wspieranie kobiet, badania i edukacja ekologiczna

Cemex jest kolejnym przedsiębiorstwem godnym uwagi w zakresie działań społecznych. Wdrażając strategię odpowiedzialności społecznej biznesu, w 2021 zrealizowali projekty takie jak:

1. Forum Kobiet inicjatywa służąca budowaniu różnorodnego i inkluzywnego środowiska pracy. Celem programu jest edukacja kobiet z budowania własnego personal brandingu, komunikacji, asertywności czy work-life balance. Kobiety z CEMEX współpracują również z Fundacją Business Boutique i biorą aktywny udział w programie mentoringowym „Pod rękę”, podczas którego występują w rolach mentee lub mentorek.
   
   
   
2. W cementowniach CEMEX Polska w Chełmie i Rudnikach, na których terenie zauważono obecność pustułki, wdrożono kompleksowy projekt Pustułki – sokoły CEMEX-u obejmując badania ornitologiczne oraz edukację ekologiczną. Zamontowano łącznie osiem skrzynek lęgowych i cztery kamery, dzięki którym transmisja z gniazd udostępniana była na żywo w internecie. Do współpracy zaproszono ornitologów, którzy przeprowadzili wizję terenową oraz zbadali i zaobrączkowali pisklęta.
   
   
   
3. W 2021 r. firma kontynuowała program różnorodnych zajęć edukacyjnych oraz rekreacyjnych, realizowany wokół największych zakładów produkcyjnych spółki. W ramach programu Lato z CEMEX oraz Zima z CEMEX we współpracy z partnerami zorganizowano serię warsztatów dla dzieci, młodzieży i seniorów. 

3. Henkel – wolontariat, lokalne społeczności, zielone budownictwo

Hasłem przewodnim działań CSR światowego lidera w produkcji klejów, uszczelniaczy i produktów zabezpieczania powierzchni jest “Pioneers at heart for the good of generations”. Firma chce realnie wpływać i poprawiać jakość życia ludzi oraz budować stabilną przyszłość dla następnych pokoleń. W myśl idei zrealizowała:

1. W drodze do pracy – projekt, którego celem jest pomoc kobietom nieaktywnym zawodowo w powrocie do pracy. Trzymiesięczny kurs obejmuje m.in. trening psychologiczny wzmacniający pewność siebie i poczucie sprawczości, szkolenie z autoprezentacji, warsztaty i sesje indywidualne z doradcą zawodowym, indywidualne sesje coachingowe.
2. Make an Impact on Tomorrow (MIT) to program wolontariatu pracowniczego w firmie Henkel Polska, którego celem jest pomoc w rozwiązywaniu problemów lokalnej społeczności. Każdy obecny lub emerytowany pracownik firmy może zgłosić projekt o charakterze edukacyjnym, prozdrowotnym, kulturalnym lub proekologicznym. Firma pomaga również pracownikom wygospodarować czas na działania skierowane na rzecz potrzebujących, udzielając im dodatkowego płatnego urlopu.

4. Lafarge – pionier działań employer brandingowych i ekologicznych

1. Marka otrzymała tytuł Top Employer 2022, który jest wyróżnieniem i docenieniem działań employer brandingowych. To znak jakości, który podkreśla wysokie standardy pracy i szczególną dbałość o ludzi. Jednym z kluczowych czynników przyznania nagrody, było stawianie rozwoju i podnoszenie kompetencji oraz strategia zrównoważonego rozwoju i digitalizacji. 

2. Wśród najlepszych praktyk CSR wdrażanych przez Lafarge znajduje się program WSPÓLNIE - Fundacji LafargeHolcim o nazwie „Przygarnij przestrzeń”. W ramach projektu pracownicy firmy mogą składać wnioski o dofinansowanie projektów angażujących współpracowników lub ludzi z lokalnych społeczności w inicjatywy na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.

   Warto wspomnieć również działania Lafarge na rzecz środowiska, czyli otwarcie Zakładu Separacji Popiołów Siekierki, który realizuje założenia gospodarki o obiegu zamkniętym.

5. Murapol – kompleksowy sponsor sportowy, wspieranie lokalnych społeczności

Wśród działań marki na rzecz polskiego sportu znajduje się wspieranie naprawdę wielu różnych dyscyplin.

1. Po pierwsze wspinaczka wysokogórska, a dokładniej sponsorowanie polskiego himalaisty, narciarza wysokogórskiego Andrzeja Bargiela, który jako pierwszy człowiek zjechał na nartach z K2. 
   

2. Po drugie Murapol to sponsor strategiczny Widzew Łódź. Współpracuje także z Akademią Piłkarską 21. Firma współorganizuje międzynarodowy turniej piłkarski dla najzdolniejszych zawodników z juniorskiej sekcji spotowych - Murapol Cup.

3. Jeden z liderów branży budowlanej działa też na rzecz popularyzacji rugby jako oficjalny sponsor najstarszej w Polsce drużyny ekstraligowej Orkan Sochaczew oraz także byli główny sponsor seniorskich drużyn reprezentacji Polski i kobiet i mężczyzn w rugby.

4. W ramach projektu sportowo-edukacyjnego Hokejowe Nadzieje Olimpijskie, angażują się w rozwój drużyny Infinitas Klub Hokejowy KTH z Krynicy Zdrój. Projekt polega na wspieraniu najbardziej rokujących zawodników z myślą o udziale na Igrzyskach Olimpijskich.

5. Kompleksowe działania Murapolu to też zaangażowanie w budowę ścieżek rowerowych kompleksu Enduro Trails Bielsko-Biała.

Akcje charytatywne:

• Bikes for kids 
• Fundacja Ekologiczna Arka - Power Pomaga
• Udział w Szlachetnej Paczce czy Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy
  
  

Wspieranie lokalnej społeczności: 

• City by bike, sfinansowanie powstania kilku wypożyczalni rowerów na terenie Katowic.
• Festiwal Hipolita i Ludwiki - wspieranie inicjatywy kulturalnej warszawskiego Stowarzyszenia Mieszkańców I Przyjaciół kolonii Wawelberga. 
• Sponsorowanie gali “Europa Nostra” w Zabrzu i festynu integracyjnego „Żyjmy godnie na Jagodnie” dla społeczności dzielnicy, w której realizują swoje inwestycje.

6. J.W. Construction Holding S.A. – wsparcie dla medyków, pomoc dla Ukrainy, akcje charytatywne 

1. Wsparcie dla medyków podczas pandemii. W okresie lockdownu spowodowanego COVID-19, należący do spółki Hotel Dana w Szczecinie, który został zamknięty na 3 miesiące dla klientów, udostępnił nieodpłatnie 100 pokoi dla pracowników służby zdrowia.
   
   W ramach akcji„Mieszkanie dla medyka” w obiekcie zakwaterowanych zostało kilkudziesięciu pracowników służby zdrowia: lekarzy, pielęgniarek, ratowników i laborantów na co dzień zmagających się z koronawirusem w lokalnym szpitalu.
2. Pomoc dla Ukrainy. W hotelu 500 w Strykowie oraz hotelu pracowniczym w Tłuszczu przebywa około 100 uchodźców z Ukrainy, oprócz dachu nad głową te osoby mają zapewnione wyżywienie, pomoc prawną i finansową.
3. Akcja dożywiania rodzin. W inicjatywę "Darmowy obiad dla biednych rodzin” włączyły się należące do J.W. Construction hotele: Hotel Czarny Potok w Krynicy Zdrój, Hotel Dana w Szczecinie i działające w sieci 500 hotele w Tarnowie Podgórnym, Strykowie i Zegrzu. Dzięki temu wsparcie dotarło do wielu potrzebujących w różnych regionach Polski.
4. Wspieranie młodych talentów sportowych
   JW Tennis Support Foundation to Fundacja Wspierania Tenisa i Rozwoju Aktywności Fizycznej z siedzibą w Warszawie, która otrzymała coroczną darowiznę na stypendia dla młodych zawodników.
   
    Długofalowy rozwój plan CSR’owy J.W. Construction zakłada udział w budowie centrum tenisowego w Jachrance pod Warszawą i wspierania finansowego JW Tennis Support Foundation. Fundacja ma za zadanie realizować ideę promocji tenisa poprzez wspieranie utalentowanej sportowo młodzieży.

• Wsparcie akcji „Szlachetna paczka”
• Darowizna dla „WOŚP”

7. Roca – zrównoważona produkcja i rozwój

”Roca Loves the Planet” to akcja w kierunku zrównoważonej produkcji i rozwoju. Marka łączy zarówno prace mające na celu optymalizację procesów produkcyjnych w fabrykach, jak i działania społeczne firmy.

Do najważniejszych należą projekt Eco-Roca, mający na celu redukcję emisji CO2, odpowiedzialny za 90% emisji efektu cieplarnianego, oraz program Zero Waste, mający na celu uzyskanie czystszych metod przemysłowych, które generują mniej odpadów.

8. Paradyż Ceramika – system odzysku ciepła i mecenat sztuki

1. Innowacyjny system odzysku ciepła. Ceramika Paradyż stworzyła innowacyjny system odzysku ciepła. W 4 zakładach produkcyjnych firma korzysta z instalacji wykorzystujących ciepło odpadowe pochodzące z wypału płytek w piecach do zasilania innych urządzeń produkujących ciepło takich jak suszarnie rozpyłowe czy suszarnie pionowe.
   
   Dzięki temu rozwiązaniu zużycie gazu jest niższe o kilkanaście % w skali roku. W firmie stworzono także instalację odzysku energii ze sprężarek powietrza co pozwoliło pokryć całkowite zapotrzebowanie na energię zużywaną do CO i ciepłej wody użytkowej dla budynku socjalnego i laboratorium. System całkowicie wyeliminował pracę kotła grzewczego, co przyczyniło się do zmniejszenia zużycia gazu ziemnego i ograniczenia emisji spalin do atmosfery.
2. Mecenas kultury i sztuki. Paradyż Ceramika od lat działa na rzecz kultury i sztuki m.in. wspiera zdolnych, polskich artystów. Współorganizuje i inicjuje działania, które towarzyszą w rozwoju obu dziedzin. W 2012 roku razem z Fundacją Architektury marka rozpoczęła akcję „Ratujemy Mozaiki”, której celem jest ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego i zwrócenie uwagi na problem niszczejących dzieł sztuki w miastach całej Polski.

9. Kronospam – stypendia, zazielenianie przestrzeni i wsparcie dla Ukrainy

1. Ambasador meblarstwa. Marka otrzymała nagrodę za przekazanie sprzętu do endoskopii szpitalowi w Szczecinku podczas pandemii. 
2. Grow to wolontaryjna akcja zazieleniania przestrzeni przez pracowników firmy. To cegiełka dołożona przez firmę do zrównoważonego rozwoju i ekologii. W jej ramach Kronospam zasadził już ponad 20 tysięcy drzew.
3. Wsparcie dla Ukrainy. Podczas akcji humanitarnej dla uchodźców z terenów objętych wojną firma zapewniła wielokierunkową pomoc. W jej ramach potrzebujące osoby otrzymały m.in wyżywienie, zakwaterowanie i możliwość podjęcia pracy
4. Firma funduje też swoje „Stypendium Kronospam".  Daje ono możliwość zdolnej młodzieży z regiony CEE uzyskania licencjatu w Stanach Zjednoczonych, z możliwością otrzymania dyplomu licencjata Business Administration.
   
   

10. Tikkurila – pionier rozwiązań ekologicznych

Marka farb Tikkurila od lat tworzy poparte licznymi certyfikatami rozwiązania ekologiczne. Systematycznie wdraża innowacje branżowe, które udowadniają, że można tworzyć piękne wnętrza i dbać o estetykę wokół domu, wykorzystując produkty wytwarzane z poszanowaniem zasobów naszej planety i zdrowia ludzi.

Zaangażowanie marki w działalność na rzecz środowiska to także aktywne wspieranie inicjatyw, które przyczyniają się do jej ochrony. Tikkurila podjęła współpracę z fundacją Pszczoła Musi Być, aby pomóc owadom, a zwłaszcza zapylaczom.

Jak zacząć działania CSR? 

Szeroko pojęta branża budowlana może realizować CSR na naprawdę wielu płaszczyznach i w wielu kategoriach. To ważne, ponieważ firmy budowlane kreują rzeczywistość. Dzięki tego typu działaniom mogą poprawić jakość życia mieszkańców miast, osiedli, mieszkań i wpłynąć pozytywnie na ich zdrowie. A tym samym zostać docenione przez pracowników, interesariuszy i klientów. Jednak jak znaleźć odpowiednie dla marki działania CSR?

1. Poszukaj inspiracji
   
   Sprawdź, jak swoje strategie realizują firmy o podobnym profilu. Nie chodzi o kopiowanie pomysłów, a inspirację programami i akcjami, które zostały już zrealizowane. Polscy giganci branży budowlanej, najczęściej skupiają się na działaniach proekologicznych – wdrażanie nowych technologii, edukacja i dbanie o środowisko naturalne oraz równościowych – dającym kobietom możliwość rozwoju. Kilka ciekawych przykładów znalazło się powyżej. 
2. Pomyśl o profilu i wartościach firmy 
   
   Marki, które szukają pomysłu na działania CSR, powinny popatrzeć na profil swojej działalności. Wartości firmy i jej pracowników oraz specyfika usług i produktów będą dobrym kompasem. Dobrze, kiedy profil działań współgra z całościowym wizerunkiem firmy. Dla deweloperów naturalnym pomysłem będą zielone infrastruktury wokół inwestycji lub akcje wspierające powstawanie lokalnej społeczności. Dla producentów produktów budowlanych – wsparcie zabytkowych budowli, czy rozwój technologii chemicznych jak najbezpieczniejszych dla używających. Pomysłów jest wiele.
3. Nie masz budżetu? Wykorzystaj własne zasoby
   
   CSR nie wymaga dużych budżetów, czy wielkich inwestycji. Może opierać się na wykorzystaniu know-how i doświadczenia np. projektach edukacyjnych i rozwojowych. Możesz pomyśleć o działaniach charytatywnych, w które zaangażujesz pracowników lub sieć biznesową.  
4. W działaniach CSR wykorzystaj digital
   
   Dobrym środowiskiem do prowadzenia, ale też komunikacji odpowiedzialności społecznej biznesu jest świat online. Marki takie jak Budimex wykorzystują potencjał digitalu, informując o wszystkich projektach CSRowych w swoich kanałach.

Social media dają branży budowlanej wiele możliwości do budowania społeczności i zaangażowanie w projekty większej liczby osób – nowych odbiorców lub tych, którzy już są z marką dobrze zaznajomieni. 

YouTube posłuży jako miejsce promowania akcji crowdfundingowych, Facebook da możliwość zaangażowania klientów w organizowane akcje, Linkedin do dzielenia informacjami o projektach z interesariuszami.

Warto wykorzystać wszystkie dostępne miejsca, które pomogą firmie wejść na ścieżkę odpowiedzialności społecznej i konsekwentnie nią podążać.